Ik ga op reis en ik neem mee. In deze zomerse boekenrubriek delen wij onze persoonlijke favorieten met jullie. Om te lezen tijdens de vakantie. Veel leesplezier.
Waar je ook ter wereld bent, of het nu op een kantoor is in Londen, of in een restaurant in Beijing, tegenwoordig heb je slechts een laptop nodig en je kunt met iedereen zaken doen. Met het Engels als lingua franca en toegang tot het internet ligt de wereld aan je voeten. Zou je denken. Want communiceren met verschillende culturen kan een enorme uitdaging zijn.
Erin Meijer, docent aan INSEAD, laat in dit intrigerende boek zien hoe mensen uit verschillende culturen met elkaar (mis)communiceren. Met veel soms hilarische voorbeelden laat ze zien wat er allemaal mis gaat in deze interculturele communicatie. Want elk bedrijf drijft op mensen, en die mensen hebben allemaal hun eigen vooroordelen, verwachtingen en kijk op het leven. Maar tegelijkertijd geeft ze gelukkig ook een handleiding hoe je wél op een succesvolle manier intercultureel communiceert.
Tijdens het lezen van dit boek werd ik regelmatig met mijn eigen vooroordelen en voorkeurscommunicatie geconfronteerd. Ik betrapte mezelf erop dat ik vaak denk “ja dat is toch duidelijk, dat is toch logisch”, om vervolgens door Erin de ogen geopend te krijgen dat mijn manier van communiceren niet voor iedereen begrijpelijk, laat staan effectief is.
Haar theorie? Elk land bevindt zich op de zogenaamde lage versus hoge context as. De Angelsaksische landen zijn voorbeelden van lage context landen en Aziatische landen zijn hoge context landen. Oftewel direct versus indirect. En daar waar bedrijven steeds internationaler opereren, of hun personeelsbestand steeds internationaler wordt, is het zeer belangrijk om je bewust te zijn van je eigen stijl van communiceren en die van anderen. En telkens als je denkt, nu begrijp ik het, laat Erin ziet dat de cultuurkaart nóg complexer is. Zo is de manier van overtuigen ook verschillend per cultuur. Sommige culturen geven de voorkeur aan een principle first benadering (oftewel een deductieve benadering) voordat ze overtuigd willen worden. Terwijl andere juist de voorkeur geven aan application first (oftewel inductief). Mensen in bijvoorbeeld Italië of Rusland laten zich overtuigen door principle first. Zij leerden om een conclusie af te leiden uit feiten, algemene principes of concepten. In een presentatie verwacht dit publiek dat je eerst de theorie uitlegt voordat je met een conclusie komt. Dit publiek vindt het belangrijk om het waarom helder te hebben voordat ze tot actie overgaan.
Mensen in bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Canada daarentegen laten zich eerder overtuigen door application first. Zij leerden om conclusies te trekken uit patronen of observaties uit de praktijk. Het waarom vinden ze minder belangrijk dan het hoe.
Fransen hebben daarom regelmatig moeite met Amerikaanse bazen, die hen vertellen wat ze moeten doen zonder uit te leggen waarom. Vanuit het perspectief van de Fransen is de manier van leidinggeven demotiverend, zelfs respectloos. Aan de andere kant vinden Amerikaanse managers dat de Fransen niet meewerken, in plaats van snel te handelen, vragen ze altijd eerst waarom iets nodig is.
Wij vroegen ons natuurlijk meteen af hoe je onze aanpak om een presentatie op te zetten en mensen te overtuigen zou kunnen inzetten in verschillende culturen. Daar hebben we wel ideeën over. Maar die vertellen we na de zomer. Eerst gaan wij, in verschillende landen, intercultureel vakantie communiceren!