Of je nu een betoog, artikel, e-mail, plan van aanpak of projectplan schrijft: overtuigen, inspireren, prikkelen, dát wil je! Maar het probleem is: dat lukt niet altijd. De lezer snapt […]
Begin jouw onderzoeksrapport met de conclusie

Geschreven door Kari
“Maar dit is totaal anders dan wat ik altijd heb geleerd?!”
Deze verbazing zien we vaak in onze schrijftraining Schrijven met The Pyramid Principle. En dat vinden we niet gek, want het klopt. Op school en op de universiteit leren we namelijk om onderzoeken via de ‘klassieke structuur’ op te bouwen. Wat houdt dat in? De klassieke structuur volgt als het ware de manier van onderzoek doen. Het rapport begint vaak met een introductie van het onderwerp waarna een theoretisch kader volgt. In dit theoretisch kader leg je uit welke theorieën je verbindt aan het onderzoek. Vervolgens deel je de resultaten van dat onderzoek, waarna een analyse van die resultaten volgt. Dit eindigt in een conclusie.
De klassieke structuur is voor jou als schrijver logisch, maar voor de lezer niet
Voor jou als schrijver en onderzoeker is die volgorde volstrekt logisch, je kijkt naar de resultaten uit het onderzoek en vervolgens trek je daar bepaalde conclusies uit. Maar voor de lezer is dit helemaal niet zo makkelijk om te volgen. Die weet namelijk nog helemaal niet waar het onderzoek naartoe leidt. De lezer moet dus alle informatie over relevante theorieën, jouw methode en resultaten ergens in het hoofd ‘bewaren’ totdat de conclusie is bereikt. Wat doet de lezer dus? Die leest eerst de conclusie en daarna pas de rest van het onderzoek.
Neem als voorbeeld de verkiezingen. Stel, op de avond van de verkiezingen krijg je op je telefoon een pop-up dat de uitslag bekend is. Wat wil je nu als eerst weten? Wie er met de winst vandoor gaat natuurlijk. Maar wanneer je op de pop-up klikt begint het artikel met een uiteenzetting van hoe de verkiezing in Nederland werkt, dan welk Waddeneiland dit jaar als eerste de stemmen had geteld en daarna het aantal stemmen dat per post is uitgebracht. Pas dáárna wordt duidelijk wie de meeste stemmen kreeg. Waarschijnlijk scrol je direct door naar dit laatste punt, toch?
Voorzie jouw lezer direct in hun informatiebehoefte
Dat scrollen komt omdat je een bepaalde informatiebehoefte hebt, je wilt weten wie de verkiezing heeft gewonnen. Voordat je daarop het antwoord weet, lukt het niet of nauwelijks om je te concentratie op de ‘bijzaken’. De schrijver moet dus éérst uitleggen wie de verkiezingen heeft gewonnen, en daarna pas uitweiden in details.
Voor onderzoeksrapporten werkt het net zo. Geef de lezer eerst jouw conclusies, zodat die alle informatie die daarop volgt direct kan koppelen aan die conclusie. Zo is jouw stuk goed leesbaar en voorkom je dat de lezer vroegtijdig afhaakt.
Wil je ervaren hoe je van jouw onderzoeksverslag een rapport maakt dat leest als een trein? Schrijf je dan in voor onze training Schrijven met The Pyramid Principle.